[ Pobierz całość w formacie PDF ]
miar upowszechnienia nie tylko dlatego, że wzrusza swoją szczerością lecz przede
wszystkim ze względu na wysiłek, jaki trzeba włożyć, aby się na taką postawę
zdobyć. Błędy; spory, argumenty spełniają więc dwa najważniejsze warunki, ja-
kie spełniać powinien tekst filozoficzny. Pokazują jasno stan wiedzy (właściwie
stan niewiedzy) o myśleniu, które rzeczywiście zachodzi, oraz pokazują dlacze-
go stan ten jest tak mało zadowalający.
Wojciech Słomski
Józef Niżnik, Arbitralność filozofii, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjo-
logii PAN, Warszawa 1999, str. 115.
Czytelnik przyzwyczajony do tego, że dzieła wielkich filozofów mają roz-
miary, dzięki którym można je również w sensie dosłownym nazwać wielkimi,
z ostrożnością i sceptycyzmem bierze do ręki publikacje o objętości tak niepo-
kaznej, że mogłyby one stanowić wstęp do wspomnianych wielkich" dzieł filo-
zoficznych. Nawyk poszukiwania wielkich idei w opasłych tomach może się
jednak okazać zwodniczy, ponieważ coraz częściej zdarza się, że książki ważne,
prace, o zasadniczym znaczeniu dla naszego spojrzenia na filozofię z powodze-
niem mieszczą się na 100-150 stronach. Można odnieść wręcz wrażenie, że cha-
rakteryzująca współczesną technikę tendencja do miniaturyzacji nie omija rów-
nież literatury filozoficznej, przy czym, podobnie jak w technice, rzeczy objęto-
ściowo niewielkie okazują się lepsze, skuteczniejsze i ważniejsze niż dawne
konstrukcje o monstrualnych rozmiarach.
Do takich właśnie książek, których ważność stoi w sprzeczności z objęto-
ścią (mierzoną liczbą stron) należy Arbitralność filozofii Józefa Niżnika. Praca
ta zaczyna się wprawdzie w sposób typowy dla współczesnego pisarstwa filozo-
ficznego, a mianowicie od powołania się na tradycję filozoficzną jednakże owe
rozdziały wstępne stanowią jedynie zabieg techniczny, są rezultatem chęci nadania
głównej myśli książki naukowej wiarygodności i w żadnym razie nie można ich
potraktować jako przypadkowych spostrzeżeń autora powziętych w trakcie stu-
diowania historii filozofii. Nie przypadkiem bowiem tytuł książki brzmi właśnie
Arbitralność filozofii. Tytuł ten wskazuje, że obiektem zainteresowania autora,
jest filozofia traktowana jako podstawa wszelkiej myśli filozoficznej.
J. Niżnik uprawia w swojej pracy coś, co można nazwać filozoficzną me-
tafilozofią" - sformułowanie wydawać się może nieco absurdalne, jednak w grun-
cie rzeczy sama myśl, którą w swojej książce uzasadnia J. Niżnik, absurdalna
bynajmniej nie jest. W Arbitralności filozofii mamy bowiem do czynienia z prze-
plataniem się refleksji filozoficznej z refleksją metafilozoficzną przy czym po-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
© 2009 Silni rządzą, słabych rzuca się na pożarcie, ci pośredni gdzieś tam przemykają niezauważeni jak pierd-cichacz. - Ceske - Sjezdovky .cz. Design downloaded from free website templates