Barber Chris & Pykitt

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

najwyższych oficerów na Wyspie Brytanii". Jak się wydaje, był on pierwszym ministrem i
doradcą króla Artura. W Triadzie 1 czytamy też, że ojciec Cawrdafa, Caradog Freichfras,
zajmował stanowisko głównego doradcy Artura na dworze Gelliwig w Cernywie, w prowincji
Gwent. Pod nieobecność Artura Caradog zarządzał obydwiema częściami Gwentu z fortecy
Llanmelin koło Caerwentu.
Według brytyjskich %7ływotów świętych Cawrdaf był nie tylko wpływowym politykiem, ale
również przewodnikiem Kościoła walijskiego. Założył klasztor dla trzystu mnichów w Cór
Cawrdaf między Miskin i Mid Glamorgan. Został też patronem klasztoru Abererch na
półwyspie Lleyn w północnej Walii. W Triadach walijskich i %7ływotach świętych czytamy, że
Medraut należał do potężnej rodziny, która trzymała w ręku Gwent i półwysep Lleyn. Być
może właśnie, dlatego Artur mianował go regentem.
Z Mabinogionu i Triad walijskich wynika, że ekspansjonistyczna polityka Artura stworzyła
swoistą próżnię władzy, która doprowadziła do rewolucji dynastycznej. Wzmianka o
zaczątkach spisku znajduje się w opowieści Mabinogionu o Kilhwchu i Olwenie. Czytamy
tam, że siostrą Gwenhwyfary (Ginewry), żony Artura, była Gwenhwyfacha. To istotny fakt,
gdyż wedle walijskich genealogii Gwenhwyfacha wyszła za Medrauta ap Cawrdafa,
przeciwnika Artura. W triadzie 53 czytamy zaś, że to właśnie ona dała powód do bitwy pod
Camlanem, zadając cios swej siostrze Gwenhwyfarze.
W Triadach walijskich czytamy, że pierwsze z "trzech wielkich spustoszeń Wyspy Brytanii"
zdarzyło się, gdy Medraut najechał dwór Artura w Gelliwig w $Gwencieu, zwlókł
Gwenhwyfarę z tronu i uderzył ją. Drugie nastąpiło po odwetowym ataku Artura na dwór
Medrauta. Takie było preludium do bitwy pod Camlanem. 2
Wydaje się, że Artur pozostawił administrowanie krajem Medrautowi, gdy wyruszył do
Irlandii, by rozprawić się z Llwchem Wyddelem (Lucjuszem Hibernusem), irlandzkim
wodzem, zwanym również Llwchem Llawinawgiem, czyli Władcą Jezior. W romansach
arturiańskich uczyniono zeń jednego ze szlachetnych rycerzy króla. Llwch wysłał gońców do
Artura z żądaniem zapłacenia daniny. Artur odpowiedział, że Irlandczycy mają takie samo
prawo żądać daniny od Brytyjczyków, jak Brytyjczycy od Irlandczyków.
Artur bezzwłocznie zebrał swoich najlepszych rycerzy i przeprawił się do Irlandii. W bitwie,
którą wrogie armie stoczyły koło góry Mynneu, padło wiele ofiar po obu stronach. Na koniec
Artur zabił samego Llwcha. Na wieść o tym, że siły Artura są w rozsypce, Medraut
postanowił skorzystać z okazji i przejąć władzę. Król zaś, usłyszawszy o rebelii, wrócił do
kraju z resztką armii i wylądował w pobliżu siedziby Medrauta. W bitwie pod Camlanem
zginęło wielu dzielnych rycerzy, lecz bunt został stłumiony. W śmiertelnej walce Artur zabił
Medrauta, jednak sam odniósł ciężkie rany.
Wiersz ze zbioru YrAfallenau Myrddin, przypisywany Myrddinowi Sylvesterowi, także mówi
o bitwie pod Camlanem:
O Medraucie i Arturze, dowódcy zastępów!
Wyruszycie znów na bitwę pod Camlanem,
I tylko siedmiu ujdzie z życiem
Z dwudniowego starcia.
Niech Gwenhwyfara wspomni swoje zbrodnie,
Gdy Artur, pobożny władca,
Zasiądzie znów na tronie,
I poprowadzi swe armie do boju. 3
A więc gdzie właściwie stoczono bitwę pod Camlanem? Z pewnością nie w Camelford w
Kornwalii ani nie nad rzeką Falkirk w hrabstwie Stirlingshire, jak sugerowali niektórzy.
Zazwyczaj próbowano kojarzyć bitwę z miejscowościami, które w obecnej nazwie mają
słowo Camlan. W Annales Cambriae nazwa ta pisana jest "Camlann", a pochodziła od słowa
cadgamlan, które oznacza "rzez". Na mapie zaznaczona jest nawet przełęcz o nazwie Camlan
na północ od Dinas Mawddwy, doskonale nadająca się na miejsce zasadzki. Tamtejsze
legendy mówią o tym, że właśnie tam odbyła się fatalna dla Artura bitwa, po której raptownie
zakończyło się jego panowanie, jednak nie istnieją żadne dowody, które by to potwierdzały.
Z kilku powodów, które wyjaśnimy pózniej, doszliśmy do wniosku, że miejscem bitwy pod
Camlanem był półwysep Lleyn, gdzie znajdowały się posiadłości rodziny Medrauta. Długo
przeglądaliśmy mapy półwyspu, stare i nowe, w poszukiwaniu nazwy Camlan - wszystko na
próżno. I wreszcie na wschód od Aberdaron, na samym koniuszku półwyspu Lleyn,
nazywanym "Land's End of Wales", zauważyliśmy nazwę Porth Cadlan, co można
przetłumaczyć jako "Przystań w miejscu bitwy". Koło zatoczki wznosi się samotna skała,
zwana Maen Gwenonwy. Nazwa ta z czymś nam się kojarzyła; po pewnym czasie
przypomnieliśmy sobie, że Gwenonwa była córką Meuriga ap Tewdriga, a więc siostrą króla
Artura. Skałę nazwano jej imieniem prawdopodobnie z powodu ludowych opowieści o bitwie,
którą Artur stoczył w tym miejscu w VI wieku.
Gwenonwa wyszła za Gwyndafa Hena, syna Emyra Llydawa; jeden z jej synów, św. Henwyn,
zbudował kościół nad brzegiem morza w Aberdaron, 3 kilometry od przystani możliwe, więc,
że podczas odwiedzin syna Gwenonwa stała się świadkiem bitwy.
Aatwo sobie wyobrazić lądujące w małej przystani łodzie pełne wojowników Artura i
Medrauta czekającego z wojskiem na zboczach -wzgórz przed krwawą bitwą. Nazwy na
mapie wiele mówią: Cadlan Uchaf znaczy "górna część miejsca bitwy", a Cadlan Isaf- "dolna
część miejsca bitwy"; wszystko to świadczy o tym, że niegdyś miały tu miejsce jakieś
tragiczne wydarzenia. Kręty strumyk, który wypływa ze wzgórz, wije się doliną, a potem
spada ze skały na plażę. Właśnie ten strumień nazywany jest przez okolicznych ludzi
Camlanem.
W innych miejscowych nazwach znajdujemy kolejne potwierdzenia, że odkryliśmy miejsce
bitwy pod Camlanem, rozwiązując tym samym jedną z największych zagadek historycznych.
Cynwyl, wymieniony w Mabinogionie jako jeden z tych, którzy przeżyli bitwę, został
patronem kościoła Penrhos koło Llanor kilka kilometrów dalej. Był ponoć tak potężnie
zbudowany, że wrogowie obawiali się go ścigać, więc zdołał ujść z miejsca bitwy.
Rodzina Medrauta zostawiła w tej okolicy liczne ślady. Jego ojciec Cawdraf zbudował
kościół w Abererch, imię wuja, św. Cadfarcha, upamiętnione zostało w nazwie kościoła [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum