Jamblich O Ĺźyciu_pitagorejskim

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

sobą żadnej władzy. Twierdzili owi mężowie, że należy zachowywać
ojczyste obyczaje i prawa, nawet gdyby były w czymś gorsze od innych.
Aatwe bowiem odstępowanie od istniejących praw i wprowadzanie
nowych ustaw nigdy nie jest pożyteczne ani dobre.
Sam zresztą [Pitagoras] dokonał wielu innych jeszcze czynów dają-
cych świadectwo Jego czci wobec bogów, pokazując w ten sposób, iż
Jego życie było zgodne z tym, czego uczył. Nie od rzeczy będzie
wspomnieć o jednym z nich, dzięki któremu mogą ujawnić się i inne.
Opowiem o tym, co Pitagoras powiedział i uczynił, gdy przybyło
poselstwo wysłane z Sybaris do Krotony w sprawie wydania zbiegów.
Gdy bowiem niektórzy spośród Jego przyjaciół zostali pokonani
[w Sybaris] przez [tych właśnie], którzy przybyli z poselstwem, a jeden
68
z posłów należał do tych, którzy mordowali własną ręką, drugi
natomiast był synem jednego z tych, którzy wzniecili bunt, a który umarł
z choroby, i gdy Krotończycy debatowali nad tym, co powinni uczynić,
[Pitagoras] powiedział do swoich towarzyszy, że nie życzy sobie, by
Krotończycy zwracali się z tym do Niego, ponieważ On uważa, że
posłowie nie powinni naruszać świętości ołtarzy ani odrywać od nich
błagalników. Gdy zaś Sybaryci przyszli do Niego ze skargami, powie-
dział do [owego] zabójcy przekazującego słowa niezadowolenia, że nie
udzieli mu odpowiedzi. Dlatego [posłowie owi] oskarżyli Pitagorasa
o to, iż mówi o sobie, że jest Apollinem, jako że jeszcze przedtem,
zapytany o przyczynę jakiegoś orzeczenia: Dlaczego tak jest?", zapytał
z kolei owego pytającego, czy i Apollina, gdyby udzielił mu wyroczni,
pytałby o przyczynę. Gdy zaś drugi z posłów wyśmiewając się z wy-
kładów Pitagorasa, w których uczył, że dusze powracają z tamtego
świata, powiedział, że da Mu listy do swego ojca, kiedy będzie miał
zamiar zstąpić do Hadesu, i polecił przynieść odpowiedz od ojca, kiedy
powróci, [Pitagoras] odpowiedział mu, iż nie zamierza zstępować do
siedzib bezbożników, gdzie zabójcy cierpią słuszne kary. Gdy zaś
posłowie obrzucili Go obelgami, a On sam poszedł nad morze i w oto-
czeniu licznych przyjaciół dokonał obrzędu oczyszczenia, któryś z do-
radców Krotończyków zarzucając i inne rzeczy owym posłom, powie-
dział, że zamierzali oni obrazić Pitagorasa, któremu nie odważyłoby się
złorzeczyć żadne dzikie zwierzę, kiedy to dawniej, jak o tym mówią mity,
wszystkie istoty żywe mówiły ludzkim głosem.
Odkrył też inną metodę powstrzymywania ludzi przed niesprawied-
liwością [pouczył ich] o tym, że dusza podlega sądowi, świadom
zarówno tego, iż mówi o tym prawdziwie, jak i tego, iż jest to metoda
pożyteczna dla [wzbudzenia] strachu przed niesprawiedliwością. Po-
uczał, iż winno się raczej ścierpieć krzywdę, niż zabić człowieka;
w Hadesie bowiem dokonuje się sąd, na którym badaniu podlega dusza,
jej istota i pierwsza natura bytów. Chcąc zaś ukazać w [rzeczach]
odmiennych, niewymiernych i nieokreślonych określoną, jednakową
i wymierną sprawiedliwość, jak też pokazać, jak należy jej przestrzegać,
orzekł, iż jest ona podobna do tej figury, która jedna tylko spośród figur
geometrycznych jakkolwiek [może mieć boki] o nieokreślonej
[długości] i nierówne tworzy [zbudowane na owych bokach] jed-
69
nakowe powierzchnie. A ponieważ jakaś sprawiedliwość polega również
na obcowaniu z innymi [ludzmi], pitagorejczycy przekazali [w związku
z tym] następujące ustalenia: jeśli chodzi o obcowanie [z innymi ludzmi,
jedna jego forma] jest [dla nas] dogodna, inna zaś niedogodna; podział
ten wynika z różnicy wieku, godności i dostojeństwa, związków
pokrewieństwa i zasług, jak też i z innych rzeczy wynikających z różnic
między ludzmi. Jest bowiem postać związków międzyludzkich, która nie
jawi się jako niedogodna człowiekowi młodemu obcującemu z młodym,
natomiast jest przykra w stosunkach ze starszym; człowiek młody
bowiem w stosunku do starszego powinien powstrzymać się od gniewu, [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum