Maria Lafayette KsiÄĹźna de Cleves

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Wyznaję rzekła że uczucia mogą mną powodować; ale nie są zdolne
mnie zaślepić. Nic nie może mi przysłonić świadomości, że pan zrodziłeś się
ze skłonnością do miłostek i ze wszystkimi przymiotami zdolnymi zapewnić w
nich powodzenie. Kochałeś już wiele razy, będziesz kochał jeszcze; przestała-
bym być twoim szczęściem, ujrzałabym cię dla innej takim, jakim byłeś dla
mnie. Zadałoby mi to śmiertelny ból; nie jestem nawet pewna, czy nie popa-
dłabym w niedole zazdrości. Zbyt wiele już powiedziałam, aby panu ukrywać,
że dałeś mi ją poznać i że cierpiałam tak okrutne męki tego wieczora, gdy
królowa dała mi ów list pani de Th�mines, rzekomo pisany do pana, iż myślę
od tego czasu, że to jest największe ze wszystkich nieszczęść.
Przez próżność czy z miłości wszystkie kobiety chcą pana zdobyć. Mało
jest takich, którym by się pan nie podobał; moje doświadczenie uczy mnie, że
nie ma takiej, której by się pan nie mógł podobać. Zawsze przypuszczałabym,
że pan jest zakochany, kochany, i myliłabym się rzadko. W tym położeniu nie
pozostawałoby mi nic, jak tylko cierpieć; nie wiem nawet, czy ośmieliłabym
się nawet skarżyć. Można robić wymówki kochankowi, ale czy można je robić
mężowi, gdy mu się ma do zarzucenia tylko to, że już nie kocha? A gdybym
mogła oswoić się z tego rodzaju nieszczęściem, czy mogłabym się oswoić z
myślą, że wciąż pan de Cl�ves oskarża pana o swoją śmierć, że mi wyrzuca,
iż pana pokochałam, że pana poślubiłam i że mi daje uczuć różnicę między
swoim przywiązaniem a pańskim? Nie podobna ciągnęła przejść mimo tak
potężnych racji: trzeba mi pozostać w stanie, w którym się znajduję, i w po-
stanowieniu nieodmieniania go nigdy.
Czy sądzisz, pani, że zdołasz to uczynić? wykrzyknął pan de Nemours.
Czy myślisz, że twoje postanowienia ostoją się wobec człowieka, który cię
ubóstwia i który jest dość szczęśliwy, aby posiadać twą wzajemność? Trud-
niej jest, niż pani myśli, oprzeć się komuś, kto kocha i jest kochany. Uczyni-
łaś to przez surową cnotę, która prawie nie ma przykładu; ale ta cnota nie
sprzeciwia się już twoim uczuciom i mam nadzieję, że poddasz się im wbrew
swej woli.
Wiem dobrze, że nie ma trudniejszej rzeczy, niż to, co podejmuję odparła
97
pani de Cl�ves lękam się o moje siły wśród moich racji. Myśl o obowiązku
wobec pana de Cl�ves byłaby wątła, gdyby jej nie podtrzymywała troska o
mój spokój; racje zaś mego spokoju potrzebują podpory w racjach mej po-
winności. Ale mimo że nie ufam samej sobie, sądzę, że nie zwyciężę nigdy
mych skrupułów, a nie spodziewam się także zwyciężyć skłonności, jaką
mam dla pana. Unieszczęśliwi mnie ona i wyrzeknę się pańskiego widoku,
choćby mnie to miało nie wiem ile kosztować. Zaklinam pana na całą władzę,
jaką mam nad tobą, abyś nie szukał żadnej sposobności ujrzenia mnie. Je-
stem w położeniu, które mi każe widzieć zbrodnię we wszystkim, co by mogło
być dozwolone w innym czasie, i prosta przystojność broni wszelkich stosun-
ków między nami.
Pan de Nemours rzucił się do jej stóp, wydany na pastwę wszystkich
sprzecznych uczuć, jakie nim miotały. Wyraził jej i słowami, i płaczem naj-
żywszą i najtkliwszą miłość, jaka kiedykolwiek wypełniała czyjeś serce. Serce
pani de Cl�ves nie było nieczułe; patrzała ha księcia z oczyma nieco na-
brzmiałymi od łez.
Czemuż wykrzyknęła muszę cię winić o śmierć pana de Cl�ves? Czemuż
cię nie poznałam dopiero wówczas, gdy jestem wolna, lub czemuż cię nie po-
znałam, zanim byłam związana? Czemu los nas rozdziela tak niezwyciężoną
przeszkodą?
Nie ma żadnej przeszkody, pani odparł pan de Nemours. Ty jedna
sprzeciwiasz się memu szczęściu; ty jedna nakładasz sobie obowiązki, któ-
rych cnota l rozsądek nie mogłyby ci nałożyć.
To prawda odparła że wiele poświęcam dla obowiązku, który istnieje je-
dynie w mej wyobrazni. Niech pan zaczeka, co czas zdoła sprawić. Pan de
Cl�ves dopiero co umarł; przedmiot żałoby jest jeszcze zbyt bliski, aby mi dać
widzieć rzeczy jasno i wyraznie. Ciesz się tymczasem szczęściem, iż obudziłeś
miłość w osobie, która nie byłaby nikogo pokochała, gdyby nie ujrzała ciebie;
wierzaj, że uczucia moje dla ciebie będą wieczne i że przetrwają, co bądz bym
czyniła. %7łegnam pana rzekła ta rozmowa przejmuje mnie wstydem: po- [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum